Upadki - to największa grupa wypadków w rolnictwie
Niewielka zmiana nawyków pozwoli zapobiec zdarzeniom, które na długo mogą wyeliminować rolnika z pracy w gospodarstwie.
Większość zdarzeń wypadkowych w rolnictwie to upadki. W poprzednim roku kalendarzowym do Oddziału Regionalnego KRUS w Opolu zgłoszono 84 wypadki z grupy upadek,co stanowiło 53,8% wszystkich zgłoszonych zdarzeń.
W zależności od sytuacji, zdarzają się one zarówno na otwartej przestrzeni, jak i w budynkach.
Opolski KRUS przypomina i zaleca:
- Upadek na nawierzchni podwórzy, pól, ciągów komunikacyjnych to 19,9 % wypadków.
Aby uniknąć wypadków w tej grupie należy: usunąć z powierzchni podwórza wystające korzenie, zniwelować zagłębienia, oczyścić obejście z leżących gałęzi, gruzu, pozostawionych narzędzi, odprowadzić wody opadowe do kanałów lub rowów melioracyjnych, zadbać o odpowiednie oświetlenie miejsca pracy, pracę podejmować będąc wypoczętym oraz stosując przerwy regeneracyjne, ciężkie elementy przenosić przy pomocy dodatkowych urządzeń, a także korzystać z pomocy innych osób, śliskie miejsca posypywać popiołem, żwirem lub piaskiem.
- Upadek z wysokości (drabin, schodów poddaszy itp.) to 17,9 % zdarzeń wypadkowych.
Aby uniknąć wypadków w tej grupie należy: stosować drabiny tzw. bezpieczne, tj.:
- wykonane z mocnych podłużnic, których odległość jednej od drugiej wynosi minimum 0,30 m;
- z mocnymi szczeblami, przymocowanymi do podłużnic w odstępach nie większych niż 0,30 m;
- wyposażone w zabezpieczenia przed przechyleniem, odchyleniem do tyłu i poślizgiem: u góry – haki zaczepowe, u dołu – zakończenia gumowe lub ostre, dostosowane do podłoża;
- wyposażone dodatkowo w uchwyty służące do przytrzymywania się w czasie wchodzenia i schodzenia;
- drabinę przystawną należy ustawić pod kątem nachylenia 65–75° względem podłoża tak, aby wystawała co najmniej 0,75 m nad powierzchnię, na którą się wchodzi,
grunt pod drabiną musi byćrówny i stabilny, z drabiny należy wchodzić i schodzić twarzą zwróconą do niej, trzymając się jednocześnie szczebli i poręczy, nie należy przenosić po drabinie ciężarów i niewygodnych do uchwycenia przedmiotów, schody i rampy należy wyposażyć w poręcze lub barierki, otwory w stropach i ścianach służące do zrzucania pasz i słomy należy zabezpieczać balustradami składającymi się z poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1,10 m i listew zaporowych o wysokości co najmniej 0,15 m licząc od poziomu stropu poddasza, włazy pionowe (ścienne) na strychy powinny posiadać uchwyty do zamocowania drabiny, ułatwiające bezpieczne wejście i zejście; należy również zamocować uchylną barierkę zabezpieczającą osobę pracującą.
- Upadek z ciągników, przyczep i maszyn rolniczych to 9,6 % wypadków.
Aby uniknąć wypadków w tej grupie należy: przy wysiadaniu z ciągnika zawsze korzystać z drabinki i schodzić twarzą do ciągnika, dbać o czystość stopni schodów, zawsze korzystać z obuwia roboczego, które należy utrzymywać w czystości, wchodzenie i schodzenie z przyczep lub wozów niewyposażonych na stałe w drabinki lub stopnie powinno odbywać się przy użyciu drabiny przewożonej na przyczepie lub wozie.
- Upadki na nawierzchni w pomieszczeniach inwentarsko-gospodarczych dotyczą 4,5 % poszkodowanych.
Aby uniknąć wypadków w tej grupie należy: w pomieszczeniach dla zwierząt zachować ład, czystość i porządek, zapewnić oświetlenie i wentylację, wyznaczyć bezpieczne miejsca do przechowywania maszyn, urządzeń, narzędzi oraz odzieży ochronnej, do przeprowadzania zwierząt używać łańcuchów, linek i powrozów, w żadnym przypadku nie należy okręcać ich wokół dłoni, w przypadku konieczności wyprowadzenia zwierząt niebezpiecznych z miejsca, w którym one przebywają, wyprowadza się je pojedynczo i stosuje mocny uwiąz.
- Pozostałe upadki osób – w tym poza gospodarstwem rolnym, stanowią 1,3 %.
Aby uniknąć wypadków w tej grupie należy: podczas prac remontowo-budowlanych stosować rusztowania lub podesty z barierkami o mocnej i stabilnej konstrukcji, w wykopach, zwłaszcza głębokich i wąskich, należy stosować zabezpieczenia przed osunięciem ziemi, a nad ich powierzchnią ustawiać barierki i taśmy ostrzegające, wykopy powinny być oznakowane, ciągniki kołowe pracujące na pochyłościach powinny być wyposażone w bezpieczne kabiny lub ramy ochronne, prace w gospodarstwie rolnym należy planować z wyprzedzeniem, by wyeliminować ich spiętrzenie i towarzyszący temu pośpiech, a także uwzględniać w czasie dnia pracy przerwy na odpoczynek oraz regularne spożywanie posiłków i napojów
Poprawa bezpieczeństwa pracy w gospodarstwie rolnym nie zawsze wiąże się z koniecznością angażowania dużych środków finansowych. Bardzo często wystarczy świadomość zagrożeń występujących w gospodarstwie oraz konsekwentne ich eliminowanie.
Opolski Oddział KRUS zaprasza mieszkańców wsi do udziału w działaniach prewencyjnych, m.in. szkoleniach, pokazach, wystawach, konkursach, organizowanych systematycznie w każdym powiecie naszego województwa przez Placówki Terenowe Kasy, których celem jest propagowanie zasad bezpiecznej pracy i życia w gospodarstwie.
Opracował: Andrzej Skrzipczyk Inspektor Oddziału Regionalnego KRUS w Opolu